خاصیت زالوها
زالوهی وقت مکیدن خون یک مواد متنوعی ترشح میکنند که خاصیت درمانی دارند از معروفترین مواد ترشح کننده زالو هیرودین میباشد که خاصیت ماده ترشح کرده در خون با زالو بطور خلاصه به شرح زیر میباشد :
خاصیت بیحسکنندگی : موجب کاهش درد موضعی نیش زدن میشود که به دلیل بودن ماده هیرودین ( Hirudin ) میباشند.
خاصیت گشادکنندگی عروق بدن : بخاطر تولید ماده هیستامین هست.
خاصیت ضد انعقاد خون : با وجود آنزیمهای هیالورونیدازبزاق زالو دارد که این آنزیم خاصیتی آنتی بیوتیکی با حل نمودن موکوس بسیار قوی داشته بطوری که در درمان گلوکوم تاثیر زیادی دارد.
خاصیتهای آنتی بیوتیکی فراوان: که اخیراً مورد توجه دانشمندان بوده بطوری که بیماریهای استاف طلایی یا میکروب سل و اسهال خونی و دیفتری بسیار موثر بوده است.
خاصیتهای ضد التهاب یا ضد لخته شدن
خاصیت بزاق زالوی خوب در زیر آمده :
آب دهان leech ( بزاق ) دارای 100 نوع ماده حیاتی خوب بوده و سبب درمان بیماریهای زیادی میگردد. انگل کوچک ما به علت قدرت بالا که در درمان بیماریها دارد جایگاه ویژه در طبابت گرفته است. ایران دارای ذخایر زیادی از leech میباشد اما متأسفانه با شیوه زالودرمانی فاصله دارد در حالی که ایران میتواند بزرگترین مرکز زالو درمانی جهان لقب گیرد.از گونه های زالوی پزشکی بهترین انواع آن در ایران وجود دارد. بیشترین خاصیت درمان زالو در بزاق درمانی است ، که شاید زیادتر از وزن بدنش قادر به تولید بزاق میباشد موقعی که به بدن میچسبدند آنقدر آب بزاق ترشح میکنند که از زیر بدن leech بزاق میریزد. عصاره آب دهان زالوها دو ماده هستند که گروهی به عنوان نروترانسمیتر بر روی پایانه عصبی عمل مینماید باعث تحریک عمومی روی نقاط طب سوزنی گشته و نوع دیگر بر روی گردش خون مویرگ عمل میکند که ضد انعقاد و ضد تورم یا ضد درد عمل مینماید.
آنزیمها ترکیب بزاق زالو به شرح زیر میباشد :
هیرودین : در بزاق زالوی پزشکی ترکیبی هست که نام آن هیرودین واز انعقاد خون جلوگیری خواهد کرد. ترکیب بزاق زالو به عنوان ماده فیبرینولیتیک عمل میکند از عمل فیبرین جلوییری کرده و ضد پلاکت بوده که به هم چسبیدن پلاکت جلوگیری
خاصیتهای هیرودین :
هیرودین ماده ضد انعقاد بزاق زالو zaloo میباشد شست و پنج اسید آمینه بوده و ردیف اسید آمینه آن با تکنیک PCR نمایان است. خاصیت ضد انعقادی هیرودین قویتر از هپارین میباشد. عمل هیرودین به وسیله عوامل دیگر موجود در زالو مانند همنتین و آنتی استاتین تقویت میشود. فعالیت هیرودین را از روی خاصیت ترومبین آن بیان میکنند. امروزه فرم نوترکیب هیرودین به نام لیپرودین سنتز شده است. هیرودین توانایی زیادی در ممانعت از انعقاد خون دارد به طوری که چند قطره بزاق دهان زالو قادر است مقدار زیادی خون را به صورت مایع نگهدارد و مانع انعقاد آن شود ( با آزمایشی که به صورت تجربی بر روی خون مکیده شده توسط زالو انجام شد زمان لخته شدن خون به بیش از 6 ساعت افزایش مییافت اما که خون با لبه بریده بافت تماس حاصل می کند فاکتور 12 یا هاگمن فاکتور فعال میشود. متعاقب فعال شدن این فاکتور انعقادی یک سری آنزیمها از جمله آنزیم پروتئاز ترومبین فعال میشود این آنزیم سبب تبدیل فیبرینوژن به فیبرین میشود و فیبرین به صورت رشتههای کلاف مانند ، محل بریدگی را میبندد و مانع خونریزی میشود و خون را منعقد میکند. هیرودین به صورت خیلی اختصاصی و قوی از فعالیت آنزیم پیروتئاز ترومبین جلوگیری میکند و مانع انعقاد خون میشود. فیبرینوژن یک مولکول دایمر است و دو محل اتصال ( FG ) یا ( Binding sites ) برای رسپتور پلاکتهای فعال شده دارد. ( Gp116-111a ) این محل اتصال میتواند سبب اتصال پلاکتها و ایجاد تجمع پلاکتی کند. احتمالاً هیرودین مانع اتصال دور رسپتور ( Fg/Gp ) می شود و از این طریق مانع انعقاد خون می شود از تجمع پلاکتها جلوگیری می کند. اتصال پلاکتها در داخل عروق میتواند مرجع به تشکیل پلاکتهای عروقی و انسداد عروق شود.
زالو درمانی, خواص زالو
خاصیتهای بیشتر هیرودین :
هیرودین با انبساط ماهیچههای صاف جدار عروق سبب گشادی عروق و افزایش جریان خون میشود. هیرودین خاصیت بیحس کنندگی دارد ؛ لذا دقایقی بعد از چسبیدن زالو به محل و ترشح بزاق منطقه بیحس می شود و احساس سوزش ناشی از نیش زالو از بین میرود و بیمار به راحتی وجود زالو و خونخواری آن را تحمل میکند. بطور کلی برای هیرودین اثرات آنتی کواگولانت ، آنتی ترمبوتیک ، ترمبولیتیک ، آنتی ایسکمیک ، هیپوتنسیو ، تحریک کننده سیستم ایمنی ، ممانعت از تصلب شرائین ، بی حسکنندگی ، آنتی باکتریال و خاصیت ضد التهابی شناخته شده است زالو نام لاتین آن leech بوده که سرشار از خاصیت میباشد.